Ερώτηση προς τον Υπουργό Πολιτισμού κατέθεσε η Βουλευτής Α’ Αθηνών του ΣΥΡΙΖΑ Άννα Φιλίνη.Το θέμα της ερώτησης της κ. Φιλίνη έχει να κάνει με την υποβάθμιση του αρχαιολογικού χώρου της Χαιρώνειας λόγω της εγκατάστασης θερμοηλεκτρικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από την εταιρεία ENELCO Α.Ε. στην περιοχή του Αγίου Βλασίου.
Η ερώτηση έχει ως εξής:
Ο αρχαιολογικός χώρος της Χαιρώνειας αποτελεί έναν χώρο μεγάλης ιστορικής σπουδαιότητας καθώς περιλαμβάνει σημαντικές αρχαιότητες -Θέατρο, Τρόπαιο Σύλλα, ακροπόλεις (Πανοπέας, Δαυλίς), τον μαρμάρινο «Λέοντα της Χαιρώνειας», μνημείο των πεσόντων Θηβαίων ιερολοχιτών στη Μάχη της Χαιρώνειας το 338 π.Χ., καθώς και το πρόσφατα ανακαινισμένο Αρχαιολογικό Μουσείο της Χαιρώνειας. Η περιοχή εδώ και χρόνια είναι αδόμητη και διατηρεί τη φυσιογνωμία της.
Τα τελευταία χρόνια και στα πλαίσια συνεργασίας με τους Δήμους της λεκάνης του Κηφισού, ο Δήμος Χαιρώνειας καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και αειφορικής διαχείρισης των φυσικών πόρων στη λεκάνη του Βοιωτικού Κηφισού (περιοχή NATURA) καθώς και για την ανάδειξη των αρχαιολογικών μνημείων της περιοχής. Τα έργα συντήρησης του αρχαιολογικού πλούτου, όπως η συντήρηση του Λέοντα της Χαιρώνειας, απέκτησαν ολοκληρωμένο χαρακτήρα με τη δημιουργία του Αρχαιολογικού Πολιτιστικού Πάρκου, την ανάδειξη του Αρχαίου Θεάτρου, τη διάσωση και προβολή του προϊστορικού κάστρου του Πανοπέα στον άγιο Βλάσιο κ.ά.
Οι εν λόγω αρχαιότητες πρόκειται όμως μελλοντικά να περιβάλουν το νέο θερμοηλεκτρικό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας 447 MW με καύση φυσικού αερίου και εναλλακτικά πετρελαίου ντίζελ της εταιρείας ENELCO Α.Ε. που πρόκειται να εγκατασταθεί στην περιοχή. Συγκεκριμένα, ο χώρος κατασκευής της μονάδας απέχει 830 μέτρα από τον κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο της Χαιρώνειας. Ο χώρος κατασκευής απέχει επίσης 2700 μέτρα από τον αρχαιολογικό χώρο της ακρόπολης του αρχαίου Πανοπέα, ενώ σε απόσταση 8 χλμ. βρίσκεται η αρχαία Δαύλεια όπου σώζονται τμήματα αρχαίας και μεσαιωνικής οχύρωσης. Επίσης, στον κάμπο Μαυρονερίου που περιβάλλει τον χώρο οικοδόμησης του εργοστασίου, έχουν εντοπιστεί τα τελευταία χρόνια σε κοντινή απόσταση πλήθος αρχαιοτήτων, γεγονός που μαρτυρεί ότι ολόκληρη η περιοχή οικοδόμησης της μονάδας είναι γεμάτη αρχαιότητες.
Το ιστορικό της υπόθεσης αναφέρει ότι τον Ιούνιο του 2001 το ΥΠΑΝ εξέδωσε άδεια παραγωγής ενέργειας στην εταιρεία ENELCO Α.Ε. και στις 3.12.2001 προέγκριση χωροθέτησης, χωρίς όμως να μνημονεύεται γνωμοδότηση οποιασδήποτε Υπηρεσίας του ΥΠ.ΠΟ. Στις 28.1.2003 εκδόθηκε έγκριση περιβαλλοντικών όρων από το ΥΠΕΧΩΔΕ χωρίς να μνημονεύεται καμία γνωμοδότηση Υπηρεσίας του ΥΠ.ΠΟ. Στις 29.1.2007 εκδόθηκε από το ΥΠΑΝ άδεια εγκατάστασης μονάδας 390 MW και η ENELCO Α.Ε. ζήτησε περιβαλλοντική άδεια από το ΥΠΕΧΩΔΕ για αύξηση ισχύος από 390 σε 447 MW και τροποποίηση ύψους καμινάδας από το ΥΠΑΝ. Στις 6.2.2007 εγκρίθηκαν από το ΥΠΕΧΩΔΕ οι περιβαλλοντικοί όροι για την τροποποίηση, χωρίς την έγκριση του ΥΠ.ΠΟ. Τον Απρίλιο του 2007, ενώ ο ΔΕΣΜΗΕ ήταν έτοιμος να προχωρήσει στην κατακύρωση του διαγωνισμού στην ENELCO, η Ε.Ε. ενημέρωσε με επιστολή τις ελληνικές αρχές να μην προχωρήσουν σε σύμβαση μέχρι οι υπηρεσίες της να λάβουν σαφή γνώση για τις καταγγελίες που είχε υποβάλει η εταιρεία ΤΕΡΝΑ. Η τελευταία υποστήριξε στην Ε.Ε. ότι η ENELCO Α.Ε. μέχρι και 2 ημέρες πριν από την κατάθεση των προσφορών είχε άδεια για παραγωγή ισχύος 390 MW, που σημαίνει ότι διασφάλισε πρόσθετη ισχύ σε 2 ημέρες.
Επισημαίνουμε ότι ήδη τον Ιούνιο του 2007 η Θ΄ Εφορεία Αρχαιοτήτων με έκθεσή της αντιτάχθηκε στη δημιουργία της μονάδας, καθώς διαπιστώθηκε και η παρά τον αρχαιολογικό νόμο 3028/02 παράλειψη της γνωμοδότησης του ΥΠ.ΠΟ. κατά τη διαδικασία έκδοσης περιβαλλοντικών όρων από το ΥΠΕΧΩΔΕ. Παρόλα αυτά τον Ιούλιο του 2008 υπεγράφησαν οι συμβάσεις μεταξύ ΔΕΣΜΗΕ και ENELCO Α.Ε. για την κατασκευή της μονάδας, ενώ παράλληλα η υπόθεση εισήχθη στο ΚΑΣ. Στις 29.7.2008 ορίστηκε πάλι συζήτηση στο ΚΑΣ όπου απορρίφθηκε πανηγυρικά (9 προς 5) η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της ENELCO Α.Ε., ωστόσο κατά τη συνεδρίαση στις 23.12.2008 το ΚΑΣ με απότομη μεταστροφή ψήφισε (15 υπέρ και 1 κατά) την έγκριση κατασκευής της μονάδας. Τελικά στις 16.1.2009 -και παρά τις επαναλαμβανόμενες εκκλήσεις των δημάρχων Χαιρώνειας και Δαύλειας- υπεγράφη από τον κ. Υπουργό Πολιτισμού, η θετική απόφαση για τη μονάδα.
Σημειώνουμε ότι στην εγκατάσταση της μονάδας αντιτίθεται σύσσωμη η τοπική κοινωνία: o Δήμος Χαιρώνειας, ο Δήμος Δαύλειας, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων κατά τον οποίο «οι αρχαιολογικές θέσεις θα πληγούν άμεσα, εφόσον βρίσκονται σε άμεση γειτνίαση και οπτική επαφή με τη βιομηχανική μονάδα»- η Θ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, η Γενική Συνέλευση του Ενιαίου Συλλόγου του ΥΠ.ΠΟ. καθώς αντιβαίνει στην τοπική ανάπτυξη της περιοχής δεδομένου ότι το μέγεθος του έργου θα προκαλέσει σοβαρές επιπτώσεις στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον και θα μετατρέψει τη Χαιρώνεια σε βιομηχανική ζώνη.
Κατόπιν τούτων, Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
Με ποια κριτήρια το ΥΠ.ΠΟ. υπέγραψε θετικά για την εγκατάσταση του θερμοηλεκτρικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στον αρχαιολογικό χώρο της Χαιρώνειας δεδομένου ότι η εγκατάσταση μιας βαριάς βιομηχανικής μονάδας στην περιοχή θα προκαλέσει μη αναστρέψιμη βλάβη στο περιβάλλον και την ιστορικότητα του αρχαιολογικού χώρου;
Για ποιους λόγους το ΚΑΣ και ενώ αρχικά (29.7.2008) είχε απορρίψει τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της ENELCO Α.Ε., εν συνεχεία (23.12.2008) ψήφισε την έγκριση της εγκατάστασης της μονάδας στον αρχαιολογικό χώρο της Χαιρώνειας;
Πώς εναρμονίζεται με τις αρχές του χωροταξικού σχεδιασμού η μετατροπή του εν λόγω αρχαιολογικού χώρου σε βιομηχανική ζώνη, χωρίς τη διαβούλευση και παρά την αντίθεση των τοπικών φορέων όταν για τη διατήρηση του χαρακτήρα της περιοχής έχουν δαπανηθεί σημαντικές κοινοτικές συγχρηματοδοτήσεις;
