Η διαχείριση του τεράστιου ζητήματος της μετανάστευσης και η εφαρμογή ολοκληρωμένου σχεδίου για την μεταρρύθμιση του ασύλου στην Ελλάδα απαιτεί την αυξημένη συμβολή και της Ε.Ε. πέραν της Ελληνικής Πολιτείας. Πλην της δράσης σε εθνικό επίπεδο η Ε.Ε. αλλά και η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες οφείλουν να παράσχουν την τεχνογνωσία, εμπειρογνώμονες στον τομέα διαχείρισης υποθέσεων που αφορούν αιτήσεις ασύλου αξιολόγησης και καταχώρηση στοιχείων όταν προκύπτει ανάγκη διεθνούς προστασίας, ακόμη και κατάρτισης των Ελληνικών Αρχών.
Απαιτείται δηλ. μια διεθνής αλληλεγγύη προκειμένου και στην χώρα μας, που έχει καταστεί κυρίως χώρα διέλευσης μεταναστών, να διαχωρισθούν με ακριβή κριτήρια οι περιπτώσεις ατόμων που έχουν πράγματι ανάγκη παροχής ασύλου.
Δεν αρκεί η διαπίστωση ότι είναι ανησυχητική η συνεχώς διογκούμενη αύξηση των μεταναστών η ανθρωπιστική κατάσταση των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο στην χώρα μας, αλλ’ απαιτείται και δέσμη χρηματοδοτικών μέτρων και πρακτικής βοήθειας.
Είναι γεγονός ότι σήμερα παρατηρείται σημαντική αύξηση παράνομων μεταναστών κυρίως προερχομένων από την Τουρκία με κύρια χαρακτηριστικά την μείωση από τις θαλάσσιες εισόδους και ανησυχητική αύξηση από τα χερσαία σύνορα σε ποσοστό 271,08%.
Οι χώρες προέλευσης παραμένουν η Αλβανία, Αφγανιστάν, Παλαιστίνη, Σομαλία, Πακιστάν, Ιράκ, Μπαγκλαντές, με αύξηση ιδίως από Μαρόκο, Αλγερία, Τυνησία, γεγονός που οφείλεται στην μετατόπιση των παρανόμων μεταναστευτικών οδών από την δυτική και Κεντρική Μεσόγειο προς την ανατολική μέσω Τουρκίας προς την χώρα μας, αύξηση που παρατηρείται και συνεπεία της επιτυχημένης εν πολλοίς πολιτικής γειτονικών Ευρωπαϊκών χωρών, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, που κατόρθωσαν έγκαιρα να «σφραγίσουν» τα σύνορα τους και να επιτύχουν την επιστροφή των λαθρομεταναστών.
Το 1991 στα πλαίσια μιας πρόχειρης και χωρίς εγγυήσεις και διαπραγματεύσεις άφρωνης πολιτικής άνοιξαν τα σύνορα της χώρας μας, χωρίς να έχει ληφθεί καμιά απολύτως πρόνοια για την αντιμετώπιση των τεραστίων προβλημάτων που θα προέκυπταν, και προέκυψαν άλλως τε, από την αθρόα προσέλευση δια παντός τρόπου αγνώστου αριθμού εξαθλιωμένων οικονομικά μεταναστών, στην πλειοψηφία τους παρανόμων. Η χώρα μας απροστάτευτη και αθωράκιστη θεσμικά, οικονομικά, κοινωνικά, πολιτισμικά υποδέχθηκε σωρεία λαθρομεταναστών, χωρίς να υπάρχει πρόνοια διαχειρίσεως τους, ελέγχου, διακρίβωσης στοιχείων, καταγραφής τους και αξιολόγησης της περιπτώσεως ενός εκάστου και διαχωρισμού εάν πρόκειται περί λαθρομετανάστου που πρέπει ν’ απελαθεί ή περί προσώπου που πρέπει ν’ απολαύσει του δικαιώματος παροχής ασύλου.. Πολύ περισσότερο πέρασε αρκετός χρόνος για την άσκηση υποτυπωδών πολιτικών ενσωμάτωσης και κοινωνικής ένταξης, χωρίς να λείψουν περιπτώσεις παραβάσεως στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε κέντρα «φιλοξενίας» ομάδων πληθυσμών λαθρομεταναστών κάτω από άθλιες συνθήκες διαβίωσης, περιστατικά για τα οποία η χώρα μας εισέπραξε συχνότατα καταδικαστικές αποφάσεις από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και αρνητική κριτική.
Εξ άλλου η θεσμική θωράκιση δεν απεδείχθη επαρκής για την εξάλειψη της λαθρομετανάστευσης, ούτε τα μέτρα καταστολής και καταδίωξης ικανά για την αποτροπή της διογκούμενης εγκληματικότητας των οικονομικά εξαθλιωμένων λαθρομεταναστών.
Επί πλέον δεν κατέστη δυνατή επί όλα τα χρόνια που παρήλθαν η άσκηση επαρκούς πολιτικής για τον έλεγχο, εξέταση και διεκπεραίωση σε εύλογο χρονικό διάστημα της σωρείας των περιπτώσεων αιτήσεων ασύλου, από απάτριδες, πολιτικά διωκόμενους και εν γένει άτομα που χρήζουν προστασίας κατά τους διεθνείς κανόνες, με αποτέλεσμα οι οικονομικά εξοντωμένοι κυριολεκτικά πρόσφυγες των οποίων καθυστερεί η εξέταση των αιτημάτων τους, να πέφτουν στα νύχια αετονύχηδων, να γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης, να εφοδιάζονται με πλαστά έγγραφα έναντι αδρών αμοιβών και να θυματοποιούνται από κυνικούς εγκληματίες, που εμπορεύονται ακόμη και τα σαρκία τους.
Η σημερινή λοιπόν νομοθετική πρωτοβουλία του ΠΑΣΟΚ και του ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ για την αναμόρφωση και βελτίωση του εθνικού συστήματος ασύλου είναι υψίστης κοινωνικής, οικονομικής και πολιτικής σημασίας τείνει να εξαλείψει την αρνητική εικόνα της χώρας μας και να ενισχύσει το αίσθημα ασφάλειας των συμπολιτών μας. Το σημερινό νομοσχέδιο έχει στόχο την αναθεώρηση των προϋποθέσεων διαδικασιών και των μηχανισμών παροχής ασύλου, την σύσταση κεντρικών και περιφερειακών υπηρεσιών ασύλου, στα κύρια σημεία εισόδου των υπηρεσιών Α’ υποδοχής ειδικής ανεξάρτητης επιτροπής που θα ασκεί εποπτεία στην λειτουργία των κέντρων πρώτης υποδοχής, έχει στόχο την ταχεία και υπό εμπείρων υπαλλήλων που έχουν γνώση του προσφυγικού δικαίου και ενημερώνονται διαρκώς για τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις στις χώρες προέλευσης, εκκαθάριση των αιτήσεων παροχής ασύλου που εκκρεμούν, μετά διεξοδική έρευνα των προϋποθέσεων παροχής ασύλου προκειμένου να διαχωρίζονται οι αλλοδαποί που χρήζουν διεθνούς προστασίας από αυτούς που δεν πληρούν τους όρους και πρέπει να επαναπροωθηθούν στη χώρα προέλευσης τους, στην δημιουργία κέντρων παραμονής αλλοδαπών που ελέγχονται οι αιτήσεις τους όπου θα εξασφαλίζονται οι συνθήκες κράτησης και διαβίωσης με απόλυτο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των διεθνών υποχρεώσεων της χώρας μας, αλλά και την κάλυψη των βιοτικών αναγκών τους, με την λήψη μέτρων ειδικών εγγυήσεων κατά την διαδικασία επιστροφής υπηκόων τρίτων χώρων, ως η διαφύλαξη του συμφέροντος ανηλίκου, ή ειδικών οικογενειακών περιπτώσεων, ή καταστάσεων υγείας.
Εξ άλλου με την παρούσα ρύθμιση βελτιώνεται η διαδικασία απέλασης και επανεισδοχής όταν δεν χορηγείται ή ανακαλείται η άδεια διαμονής αλλοδαπού, ή η χορήγηση άδειας για ανθρωπιστικούς λόγους.
Περιορίζεται ο χρόνος για την οικειοθελή αποχώρηση του αλλοδαπού από την χώρα σε 30 μέρες το πολύ, ή την πρόσβαση του σε απασχόληση, σε αντίθεση με την προγενέστερη ρύθμιση που προέβλεπε μακρότερα χρονικά διαστήματα, ως και η σύντμηση του ή ο αποκλεισμός τέτοιας χρονικής ευχέρειας όταν ο αλλοδαπός κρίνεται επικίνδυνος για την δημόσια τάξη, ή την εθνική ασφάλεια, ρυθμίζονται τα μέτρα απομάκρυνσης με σεβασμό στα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα ή η αναβολή της απομάκρυνσης του σε αδυναμία μη επαναπροώθησης ή εκδόσεως δικαστικής αποφάσεως σε βάρος του, απομάκρυνσης των ασυνόδευτων ανηλίκων, οι προϋποθέσεις απαγόρευσης εισόδου με ειδικές ρυθμίσεις για τα θύματα εμπορίας προσώπων, χορηγούνται ένδικα βοηθήματα (διοικητική προσφυγή, άσκηση αίτησης ακύρωσης) προς προβολή αντιρρήσεων για την νομιμότητα πράξεων της διοίκησης με τήρηση της αρχής αναλογικότητος κοκ., με δωρεάν νομική αρωγή, ρυθμίζεται η παροχή εγγυήσεων ώστε να εξασφαλίζεται η οικογενειακή ενότητα, η πρόσβαση στην εκπαίδευση, υγειονομική περίθαλψη κοκ., όπως και η εγκατάσταση ομάδων ευάλωτων (π.χ. ανήλικα), όπως και η κράτηση των αιτούντων άσυλο σε καταλληλότερους διαμορφωμένους και ανακαινισμένους χώρους εγκαταλελειμμένων στρατοπέδων στα σημεία εισόδου, σε ειδικές εγκαταστάσεις, κράτησης ανηλίκων, ρυθμίσεις σε θέματα απασχόλησης, επιστροφών υπηκόων μελών της Ε.Ε. και των οικογενειών τους ανηλίκων, υπερηλίκων που τελούν σε καθεστώς διεθνούς προστασίας, ή για ανθρωπιστικούς λόγους.
Η παρούσα νομοθετική πρωτοβουλία αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της ορθολογικής και αποτελεσματικής διαχείρισης των μεταναστών, των προσφύγων που χρήζουν προστασίας παροχής ασύλου και την εν γένει ένταξη τους στην κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική ζωή της χώρας υποδοχής τους. Συνδέεται άρρηκτα με τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μιας σύγχρονης, συνενωτικής, ολοκληρωμένης και αποκεντρωμένης πολιτικής με απόλυτο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων γι’ αυτό και σας καλώ να το υπερψηφίσετε.
Απαιτείται δηλ. μια διεθνής αλληλεγγύη προκειμένου και στην χώρα μας, που έχει καταστεί κυρίως χώρα διέλευσης μεταναστών, να διαχωρισθούν με ακριβή κριτήρια οι περιπτώσεις ατόμων που έχουν πράγματι ανάγκη παροχής ασύλου.
Δεν αρκεί η διαπίστωση ότι είναι ανησυχητική η συνεχώς διογκούμενη αύξηση των μεταναστών η ανθρωπιστική κατάσταση των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο στην χώρα μας, αλλ’ απαιτείται και δέσμη χρηματοδοτικών μέτρων και πρακτικής βοήθειας.
Είναι γεγονός ότι σήμερα παρατηρείται σημαντική αύξηση παράνομων μεταναστών κυρίως προερχομένων από την Τουρκία με κύρια χαρακτηριστικά την μείωση από τις θαλάσσιες εισόδους και ανησυχητική αύξηση από τα χερσαία σύνορα σε ποσοστό 271,08%.
Οι χώρες προέλευσης παραμένουν η Αλβανία, Αφγανιστάν, Παλαιστίνη, Σομαλία, Πακιστάν, Ιράκ, Μπαγκλαντές, με αύξηση ιδίως από Μαρόκο, Αλγερία, Τυνησία, γεγονός που οφείλεται στην μετατόπιση των παρανόμων μεταναστευτικών οδών από την δυτική και Κεντρική Μεσόγειο προς την ανατολική μέσω Τουρκίας προς την χώρα μας, αύξηση που παρατηρείται και συνεπεία της επιτυχημένης εν πολλοίς πολιτικής γειτονικών Ευρωπαϊκών χωρών, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, που κατόρθωσαν έγκαιρα να «σφραγίσουν» τα σύνορα τους και να επιτύχουν την επιστροφή των λαθρομεταναστών.
Το 1991 στα πλαίσια μιας πρόχειρης και χωρίς εγγυήσεις και διαπραγματεύσεις άφρωνης πολιτικής άνοιξαν τα σύνορα της χώρας μας, χωρίς να έχει ληφθεί καμιά απολύτως πρόνοια για την αντιμετώπιση των τεραστίων προβλημάτων που θα προέκυπταν, και προέκυψαν άλλως τε, από την αθρόα προσέλευση δια παντός τρόπου αγνώστου αριθμού εξαθλιωμένων οικονομικά μεταναστών, στην πλειοψηφία τους παρανόμων. Η χώρα μας απροστάτευτη και αθωράκιστη θεσμικά, οικονομικά, κοινωνικά, πολιτισμικά υποδέχθηκε σωρεία λαθρομεταναστών, χωρίς να υπάρχει πρόνοια διαχειρίσεως τους, ελέγχου, διακρίβωσης στοιχείων, καταγραφής τους και αξιολόγησης της περιπτώσεως ενός εκάστου και διαχωρισμού εάν πρόκειται περί λαθρομετανάστου που πρέπει ν’ απελαθεί ή περί προσώπου που πρέπει ν’ απολαύσει του δικαιώματος παροχής ασύλου.. Πολύ περισσότερο πέρασε αρκετός χρόνος για την άσκηση υποτυπωδών πολιτικών ενσωμάτωσης και κοινωνικής ένταξης, χωρίς να λείψουν περιπτώσεις παραβάσεως στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε κέντρα «φιλοξενίας» ομάδων πληθυσμών λαθρομεταναστών κάτω από άθλιες συνθήκες διαβίωσης, περιστατικά για τα οποία η χώρα μας εισέπραξε συχνότατα καταδικαστικές αποφάσεις από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και αρνητική κριτική.
Εξ άλλου η θεσμική θωράκιση δεν απεδείχθη επαρκής για την εξάλειψη της λαθρομετανάστευσης, ούτε τα μέτρα καταστολής και καταδίωξης ικανά για την αποτροπή της διογκούμενης εγκληματικότητας των οικονομικά εξαθλιωμένων λαθρομεταναστών.
Επί πλέον δεν κατέστη δυνατή επί όλα τα χρόνια που παρήλθαν η άσκηση επαρκούς πολιτικής για τον έλεγχο, εξέταση και διεκπεραίωση σε εύλογο χρονικό διάστημα της σωρείας των περιπτώσεων αιτήσεων ασύλου, από απάτριδες, πολιτικά διωκόμενους και εν γένει άτομα που χρήζουν προστασίας κατά τους διεθνείς κανόνες, με αποτέλεσμα οι οικονομικά εξοντωμένοι κυριολεκτικά πρόσφυγες των οποίων καθυστερεί η εξέταση των αιτημάτων τους, να πέφτουν στα νύχια αετονύχηδων, να γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης, να εφοδιάζονται με πλαστά έγγραφα έναντι αδρών αμοιβών και να θυματοποιούνται από κυνικούς εγκληματίες, που εμπορεύονται ακόμη και τα σαρκία τους.
Η σημερινή λοιπόν νομοθετική πρωτοβουλία του ΠΑΣΟΚ και του ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ για την αναμόρφωση και βελτίωση του εθνικού συστήματος ασύλου είναι υψίστης κοινωνικής, οικονομικής και πολιτικής σημασίας τείνει να εξαλείψει την αρνητική εικόνα της χώρας μας και να ενισχύσει το αίσθημα ασφάλειας των συμπολιτών μας. Το σημερινό νομοσχέδιο έχει στόχο την αναθεώρηση των προϋποθέσεων διαδικασιών και των μηχανισμών παροχής ασύλου, την σύσταση κεντρικών και περιφερειακών υπηρεσιών ασύλου, στα κύρια σημεία εισόδου των υπηρεσιών Α’ υποδοχής ειδικής ανεξάρτητης επιτροπής που θα ασκεί εποπτεία στην λειτουργία των κέντρων πρώτης υποδοχής, έχει στόχο την ταχεία και υπό εμπείρων υπαλλήλων που έχουν γνώση του προσφυγικού δικαίου και ενημερώνονται διαρκώς για τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις στις χώρες προέλευσης, εκκαθάριση των αιτήσεων παροχής ασύλου που εκκρεμούν, μετά διεξοδική έρευνα των προϋποθέσεων παροχής ασύλου προκειμένου να διαχωρίζονται οι αλλοδαποί που χρήζουν διεθνούς προστασίας από αυτούς που δεν πληρούν τους όρους και πρέπει να επαναπροωθηθούν στη χώρα προέλευσης τους, στην δημιουργία κέντρων παραμονής αλλοδαπών που ελέγχονται οι αιτήσεις τους όπου θα εξασφαλίζονται οι συνθήκες κράτησης και διαβίωσης με απόλυτο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των διεθνών υποχρεώσεων της χώρας μας, αλλά και την κάλυψη των βιοτικών αναγκών τους, με την λήψη μέτρων ειδικών εγγυήσεων κατά την διαδικασία επιστροφής υπηκόων τρίτων χώρων, ως η διαφύλαξη του συμφέροντος ανηλίκου, ή ειδικών οικογενειακών περιπτώσεων, ή καταστάσεων υγείας.
Εξ άλλου με την παρούσα ρύθμιση βελτιώνεται η διαδικασία απέλασης και επανεισδοχής όταν δεν χορηγείται ή ανακαλείται η άδεια διαμονής αλλοδαπού, ή η χορήγηση άδειας για ανθρωπιστικούς λόγους.
Περιορίζεται ο χρόνος για την οικειοθελή αποχώρηση του αλλοδαπού από την χώρα σε 30 μέρες το πολύ, ή την πρόσβαση του σε απασχόληση, σε αντίθεση με την προγενέστερη ρύθμιση που προέβλεπε μακρότερα χρονικά διαστήματα, ως και η σύντμηση του ή ο αποκλεισμός τέτοιας χρονικής ευχέρειας όταν ο αλλοδαπός κρίνεται επικίνδυνος για την δημόσια τάξη, ή την εθνική ασφάλεια, ρυθμίζονται τα μέτρα απομάκρυνσης με σεβασμό στα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα ή η αναβολή της απομάκρυνσης του σε αδυναμία μη επαναπροώθησης ή εκδόσεως δικαστικής αποφάσεως σε βάρος του, απομάκρυνσης των ασυνόδευτων ανηλίκων, οι προϋποθέσεις απαγόρευσης εισόδου με ειδικές ρυθμίσεις για τα θύματα εμπορίας προσώπων, χορηγούνται ένδικα βοηθήματα (διοικητική προσφυγή, άσκηση αίτησης ακύρωσης) προς προβολή αντιρρήσεων για την νομιμότητα πράξεων της διοίκησης με τήρηση της αρχής αναλογικότητος κοκ., με δωρεάν νομική αρωγή, ρυθμίζεται η παροχή εγγυήσεων ώστε να εξασφαλίζεται η οικογενειακή ενότητα, η πρόσβαση στην εκπαίδευση, υγειονομική περίθαλψη κοκ., όπως και η εγκατάσταση ομάδων ευάλωτων (π.χ. ανήλικα), όπως και η κράτηση των αιτούντων άσυλο σε καταλληλότερους διαμορφωμένους και ανακαινισμένους χώρους εγκαταλελειμμένων στρατοπέδων στα σημεία εισόδου, σε ειδικές εγκαταστάσεις, κράτησης ανηλίκων, ρυθμίσεις σε θέματα απασχόλησης, επιστροφών υπηκόων μελών της Ε.Ε. και των οικογενειών τους ανηλίκων, υπερηλίκων που τελούν σε καθεστώς διεθνούς προστασίας, ή για ανθρωπιστικούς λόγους.
Η παρούσα νομοθετική πρωτοβουλία αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της ορθολογικής και αποτελεσματικής διαχείρισης των μεταναστών, των προσφύγων που χρήζουν προστασίας παροχής ασύλου και την εν γένει ένταξη τους στην κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική ζωή της χώρας υποδοχής τους. Συνδέεται άρρηκτα με τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μιας σύγχρονης, συνενωτικής, ολοκληρωμένης και αποκεντρωμένης πολιτικής με απόλυτο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων γι’ αυτό και σας καλώ να το υπερψηφίσετε.
