Η ιδέα για μια μεγάλη και μακροχρόνια ανασκαφή στην ακρόπολη των Θηβών μπορούν να αποδοθούν στον David W. Packard, που κάποτε άκουσε την Emily Vermuele να εκφράζει σε μια διάλεξη κατά τη δεκαετία του 1960 τη σκέψη ότι η Καδμεία αντιπροσώπευε τη μεγαλύτερη ανεξερεύνητη μυκηναϊκή ακρόπολη σε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα. Από τότε είχε εκφράσει το ενδιαφέρον του σε πολλούς φίλους και συναδέλφους .Στα μέσα της δεκαετίας του 1980, κατά τη διάρκεια μιας διάσκεψης για την αρχαία Βοιωτία θεωρήθηκε ότι ήταν η σωστή στιγμή για να ανακοινωθεί η δυνατότητα ενός τέτοιου σχεδίου, δεδομένου ότι οι περισσότεροι, αν όχι, όλοι οι αρχαιολόγοι που είχαν κάνει ανασκαφές μέσα και γύρω από τη Θήβα και στο παρελθόν, εδώ και πολλές δεκαετίες για το Υπουργείο, ήταν παρόντες. Τη δεδομένη στιγμή, το ίδρυμα David & Lucile Packard ήταν ο πρωτογενής οργανισμός, και δεν ήταν ξεκάθαρο αν όλα τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου θα δεσμεύονταν όπως είχε δεσμευθεί ο κάθε αυτού οργανισμός σε ένα τόσο μεγάλο και μακροπρόθεσμο αρχαιολογικό έργο.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 δημιουργήθηκε το Ίδρυμα Ανθρωπιστικών και Κλασσικών Μελετών Packard ως τμήμα του αρχικού πρωτογενούς οργανισμού, όπου μεταξύ των προτεραιοτήτων του ήταν οι Μεσογειακές αρχαιότητες και η ιδέα της ανασκαφής στη Θήβα αναστήθηκε.
Τα πρώτα ουσιαστικά βήματα έγιναν τον Αύγουστο του 1997, όταν ο Jοhn Camp (JC) έστειλε επιστολή στον Έφορο της Θήβας, Βασίλη Αραβαντινό (AV), όπου υποδήλωνε την πιθανότητα μιας μεγάλης έκτασης ανασκαφή στη Θήβα. Ήταν δεδομένο ότι μια τέτοια επιχείρηση θα απαιτούσε την πλήρη συνεργασία και συμμετοχή από το Υπουργείο Πολιτισμού και προτείνε ότι το έργο θα είναι μια κοινή επιχείρηση μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και πιθανώς της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών (ASCSA), με σημαντικά κεφάλαια διαθέσιμα από το ΡΗΙ.
Από τότε μεταξύ άλλων έχουν λάβει χώρα τα ακόλουθα γεγονότα:
13 Αυγούστου 1997: Επιστολή JC με την οποία προτείνει συνεργατικά μεγάλης κλίμακας ανασκαφές στην Θήβα.
Οκτώβριος 1998: Προσέγγιση στο Σαράντη Συμεόνογλου σχετικά με πιθανό μείζονα ρόλο στο έργο ΡΗΙ Θήβα. Δυνατότητα εργασίας με την Αρχαιολογική Εταιρεία.
28 Ιανουαρίου 1999: επιστολή του Δημάρχου Θηβαίων, Αλέκου Κοφίνη προς τον Β. Αραβαντινό, εκφράζοντας την επιθυμία / υποστήριξη για ένα αρχαιολογικό πάρκο στην Καδμεία.
16 Φεβρουαρίου 1999: Επιστολή του Packard προς τον John Camp, που επιτρέπει τις συζητήσεις σχετικά με ένα κοινό πρόγραμμα για την ανασκαφή της Θήβας, από κοινού με τους Έλληνες συναδέλφους ανάλογα με την περίπτωση.
19 Φεβρουαρίου 1999: Επίσκεψη στη Θήβα του Συμεόνογλου και του John Camp για να συζητήσουν διάφορες πτυχές του σχεδίου με τον Β. Αραβαντινό. Συζητούν επίσης μαζί με τον Γιώργο Λυμπερόπουλο, δικηγόρο της περιοχής. Το προηγούμενο βράδυ ο Υπ. Πολιτισμού Βενιζέλος αντικαθίσταται από την Ε. Παπαζώη. Μνημόνιο προς Packard.
25 Φεβρουαρίου 1999: Περαιτέρω υπόμνημα προς DWP από JC πάνω σε διάφορες πτυχές μιας συνεργασίας με τον Β.Αραβαντινό.
13 Μαρτίου 1999: Ο Β. Αραβαντινός εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για τον Συμεόνογλου ως πρωταρχικό συνεργάτη. Οι ακριβείς λόγοι ασαφής. Ο JC σε αντίθεση με τον Β.Α. τον πρότεινε ως πρόσωπο με εμπειρία στην Αστική αρχαιολογία και ενδιαφέροντα τα οποία θα συμπληρώσουν τη δική του εμπειρία στο υλικό της Εποχής του Χαλκού.
4 Ιουνίου 1999: Κοινή επίσκεψη JC και ΒΑ στην Λένα Μενδώνη, Γενική Γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού, για να εξηγήσουν την πρόταση PHI, όπου επίσης παρουσιάζουν μία επιστολή του DWPackard επιβεβαιώνοντας το ενδιαφέρον του Ιδρύματος. Υπόμνημα για τον DWP.
18 Αυγούστου 1999: Επίσκεψη του DWP και του JC στην Κεφαλονιά για να συμμετέχουν σε σύσκεψη με τον Β.Α. (Παρόντες ήταν επίσης ο κ. Tom Palaima και η κα Woodley) 11:15 π.μ.- 1: 45 μ.μ.
19 Αυγούστου 1999: Συνάντηση μεταξύ DWP και της υπουργού Πολιτισμού, η κα Papazoe για να συζητήσει την πρόταση πρόσωπο με πρόσωπο, και πάλι με φαινομενικά θετική απάντηση. Προκύπτει μνημόνιο 2 σελίδων.
8 Νοεμβρίου 1999: Μία σελίδα μνημόνιο για την πρόταση.
23 Νοεμβρίου 1999: Επίσκεψη του JC και Craig Mauzy στον Tom Brogan Κέντρο Μελετών Ανατολικής Κρήτης προκειμένου να εξετάσουν τις πρακτικές πλευρές του περιφερειακού κέντρου μελέτης ως πρότυπο για κάτι αντίστοιχο και στη Θήβα.
25 Νοεμβρίου 1999: Επίσκεψη του JC και Craig Mauzy στην Εφορεία στη Θήβα προκειμένου να εξετάσουν τις πρακτικές πλευρές του σχεδίου: οικόπεδα για ανασκαφή/απαλλοτρίωση, τήρηση αρχείου, διατήρηση/αποθήκευση ευρημάτων, θέση του ερευνητικού κέντρου, κλπ.
Δεκέμβριος 1999: Υποβάλλεται στο Υπουργείο αίτηση για άδεια συνεργασίας, σύμφωνα με σύσταση της κας Λ. Μενδώνη.
14 Δεκεμβρίου 1999: Επιστολή από τον DWP στην Υπουργό Πολιτισμού κα Ελισάβετ Παπαζώη, που περιγράφει τις προτάσεις (και πάλι) και ρωτά αν υπάρχει ανάλογο ενδιαφέρον προκειμένου να ξεκινήσουν συστηματικές και εποικοδομητικές συζητήσεις. Η επιστολή αυτή ποτέ δεν ελήφθη υπ’ όψιν ή απαντήθηκε.
15 Δεκεμβρίου 1999: Επιστολή προς την Εφορεία της Θήβας από την Αμερικάνικη Σχολή Κλασσικών Επιστημών (ASCS) ζητώντας έγκριση για ένα συνεργατικό έργο μεταξύ του PHI και της Εφορείας.
9 Μαρτίου 2000: Το ΚΑΣ (ψηφίζει) αποφασίζει να μην εγκρίνει την πρόταση. Η απόφαση δεν είναι δεσμευτική για τον Υπουργό.
Κείμενο τεσσάρων (4) σελίδων από τον Β.Α., χωρίς ημερομηνία, σε απάντηση της αρνητικής στάσης των μελών του ΚΑΣ σχετικά με την πρόταση.
10 Μαρτίου 2000: Η τοπική εφημερίδα “Θηβαϊκός Τύπος” δημοσιεύει άρθρο αποδοκιμάζοντας την αποτυχία του ΚΑΣ να εγκρίνει την πρόταση.
9 Απριλίου 2000: Εκλογές, νέος Υπουργός Πολιτισμού.
14 Απριλίου 2000: Μνημόνιο οκτώ (8) σελίδων για έργο της Θήβας.
16 Ιουλίου 2000: Αντίγραφο της πρότασης αποστέλλεται στην νέα Γ.Γ, του Υπουργείο Πολιτισμού, κα Βαλάκου, με την παράκληση να υποβληθεί στο ΚΑΣ.
31 Ιουλίου, 2000: Έγγραφη εκδοχή της απόφασης του ΚΑΣ με υπογραφή από τον Υπουργό Θεόδωρο Πάγκαλο, η οποία δεν εγκρίνει την πρόταση για κοινές ανασκαφές από το PHI, την ASCS και την Εφορεία της Θήβας. Αποστέλλεται με φαξ στις 2 Αυγούστου 2000 στην ASCS:
2 Αυγούστου 2000: Επιστολή και αντίγραφο της πρότασης διαβιβάζεται στον Θεόδωρο Πάγκαλο.
3 Αυγούστου 2000: Επιστολή από τον πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα Νικόλα Berns προς τον Υπουργό Πολιτισμού εκφράζοντας την ισχυή υποστήριξη στην πρόταση του PHI.
3 Αυγούστου 2000:Δείπνο με Λένα Μενδώνη (στο McCabes) και συζήτηση για την πρόσκληση όλων των λόγιων με ενδιαφέρον για τη Θήβα σε ένα συνέδριο τον Σεπτέμβρη.
4 Αυγούστου 2000: Επιστολή από John Camp προς Λένα Μενδώνη, σε συνέχεια της συνάντησης (δείπνο) της προηγούμενης.
Αύγουστος 2000: Επιστολή από τον Βασίλη Λαμπρινουδάκη καθηγητή Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος του ΚΑΣ.
Υπόμνημα από το Υπουργείο, το οποίο αφορά την πρόταση του PHI και την πιθανή συμμετοχή του Β. Λαμπρινουδάκη, καθηγητή Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
20 Δεκεμβρίου 2000: Επιστολή από τον John Camp προς τον Στεφανόπουλο, Πρόεδρο της Δημοκρατίας, που περιγράφει την πρόταση και ζητά την υποστήριξή του. Καμία απάντηση.
5 Φεβρουαρίου 2001: Επιστολή από τον John Camp προς τον Ε. Βενιζέλο νέο Υπουργό Πολιτισμού που του γνωστοποιεί την πρόταση του PHI.
9 Φεβρουαρίου 2001: Επιστολή από τον Πρέσβη των ΗΠΑ, Νίκολας Μπερνς, στον τότε Υπουργό Πολιτισμού, Ε. Βενιζέλο, εκφράζοντας την ισχυρή υποστήριξη της πρότασης του PHI. 16 Φεβρουαρίου 2001: Συνάντηση του John Camp με τον Τσιμπλάκο, βουλευτή Βοιωτίας. Κλήση στο Δήμαρχο Θηβαίων Α. Κοφίνη, ο οποίος εξέφρασε την ισχυρή υποστήριξή του. Ακολούθως ο κ. Τσιμπλάκος υποσχέθηκε να υποστηρίξει την υπόθεση.
2001: Διανομή οκτώ σελίδων υπομνήματος στην Αγγλική, που περιγράφει μια πρόταση για τις μεγάλες ανασκαφές στη Θήβα, με τη συνεργασία του PHI και του Υπουργείου Πολιτισμού, και, εάν το επιθυμούν, της ASCSA.
Αρχές Μαρτίου, 2001: Συνάντηση με τον Ε. Βενιζέλο, όπου συμμετέχουν ο John Camp, ο Πρέσβης Νίκολας Μπερνς, η Λένα Μενδώνη καθώς και μία βοηθός. Η συνάντηση διαρκεί 45 λεπτά. Ο υπουργός εξέφρασε ενδιαφέρον του και την έγκρισή του και αναφέρθηκε σε ένα γενικό σχέδιο για τη Θήβα το οποίο θα ήταν έτοιμο σε 10 ημέρες.
Καμία πρόοδος στη συνέχεια. (Βλέπε 3 Σεπτέμβρη για Κύριο Σχέδιο)
14 Ιουνίου 2001: Συνάντηση με την Λ. Μενδώνη, τον Λ. Κολονάς και την κα Βλάχου, τρεις σημαντικούς παράγοντες του Υπ. Πολιτισμού. Πρώιμη εκδοχή του Γενικού Σχεδίου ανά χείρας, που παρουσιάζει τις περιοχές όπου ήδη έχουν γίνει ανασκαφές και τι περισσότερο μπορεί να γίνει σε ότι μπορεί να απαλλοτριωθεί. Προγραμματισμός για νέα συνάντηση στις 21 Ιουνίου, ενώ το ΚΑΣ θα εξέταζε το ζήτημα στις 16 Ιουνίου.
13 Αυγούστου 2001: Επιστολή τον John Camp προς την Βλάχου, Γενική Γραμματέας Υπ. Πολιτισμού ζητώντας θετική ανταπόκριση στην πρόταση ΡΗΙ κατά την επόμενη συνεδρίαση του ΚΑΣ τον Αύγουστο όπου θα εξετάσει ένα γενικό σχέδιο για την Θήβα.
3 Σεπτεμβρίου 2001: Υπόμνημα του Υπουργείου που περιγράφει τη σύσταση του ΚΑΣ σχετικά με την ενοποίηση των αρχαιολογικών ζωνών της Θήβας.
Δεκέμβριος 2001: Επιστολή από Β. Αραβαντινό προς John Camp προτρέποντας για ανανέωση της προσπάθειας για να εγκριθεί η πρόταση.
Μάρτιος 12/14 2002: Θερμή παράκληση από Β.Αραβαντινό στο PHI για επιχορήγηση κεφαλαίου που θα στηρίξει το κόστος των δημοσιεύσεων των σωστικών ανασκαφών του σιδηρόδρομου στη Θήβαc.
Ιούλιος 2002: Αναδιανομή του υπομνήματος του PHI στα Ελληνικά.
9 Ιουλίου 2003: Επιστολή από John Camp προς την κ. Βλάχου και τον κ. Κακούρη, Γ.Γ του Υπουργείου η οποία αναφέρεται στις 3 συναντήσεις που έλαβαν χώρα τον Αύγουστο του 2002, τον Φεβρουάριο του 2003 και τον Μάρτιο του 2003 (παρόντων των κ. Λαμπρινουδάκη και Μπούρα). Η προγραμματισμένη για τις 23 Μαΐου 2003 συνάντηση αναβάλλεται χωρίς να επαναπρογραμματιστεί.
Άνοιξη του 2004: Εκλογές, η Νέα Δημοκρατία στην εξουσία.
16 Ιανουαρίου 2006: Επιστολή από τον John Camp σε απάντηση του Υπουργείου (27-7-2004), επιβεβαιώνοντας το συνεχές ενδιαφέρον του DWPackard για το έργο, και την επιθυμία του PHI να είναι βασικός συνεργάτης.
2007: Συνάντηση με την Κόνυ Μουτουπάλα της Ελληνικής Πρεσβείας στην Ουάσιγκτον, η οποία εξέφρασε την προθυμία της να βοηθήσει στην προώθηση του έργου.
Αυτές είναι οι ενέργειες σχετικά με την Θήβα για τις οποίες βρήκα γραπτά στοιχεία στο αρχείο μου. Υπήρξαν και πολλές τηλεφωνικές επαφές αλλά και συναντήσεις για τις οποίες δεν διαθέτω αρχείο. Εκεί περιλαμβάνεται και μία συνάντηση με τον πρώην Δήμαρχο της Θήβας, ο οποίος ήρθε στη Στοά του Αττάλου και εξέφρασε σημαντικό ενδιαφέρον. Δεν περιλαμβάνονται οι διάφορες συναντήσεις τα τελευταία χρόνια με την κα Κόρκα η οποία υπηρέτησε σε υψηλές θέσεις του Υπ. Πολ. Και υποστήριξε το σχέδιο.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 ήταν μεγάλος περισπασμός για ολόκληρη την κυβέρνηση.
Η πρόσβαση στον πολιτισμό ήταν ιδιαίτερα περίπλοκη υπόθεση καθώς ο νέος Πρωθυπουργός κράτησε το εν λόγω χαρτοφυλάκιο μόνο για τον εαυτό του. Η πιο πρόσφατη προσπάθεια να προγραμματίσω μία συνάντηση με τον τότε Υπ. Πέτρο Τατούλη ναυάγησε όταν αυτός αντικαταστάθηκε από τον κ. Λιάπη, ο οποίος τώρα παλεύει για την πολιτική του ύπαρξη λόγω ορισμένων ταξιδιών στην Γερμανία, πιθανόν με έξοδα της Siemens. Ο Γ.Γ. Χ. Ζαχόπουλος έπεσε από τον 4ο όροφο πριν κάποιους μήνες επειδή τον εκβίαζαν με σεξουαλικό σκάνδαλο.
Έτσι το Υπουργείο είναι εξαιρετικά ασταθές για την ώρα (2008).
