Τίθενται χρονικά όρια στα προκαταρκτικά στάδια, στο στάδιο της προκαταρκτικής εξέτασης, στο στάδιο της ανάκρισης και της περάτωσης της υποχρεωτικής εισαγγελικής πρότασης εντός περιορισμένου χρονικού διαστήματος για το δικαστικό συμβούλιο.
Σε πολλές περιπτώσεις τελειώνει η υπόθεση παραπομπής ή όχι με το βούλευμα του συμβουλίου πλημμελειοδικών. Σε πολλές περιπτώσεις καταργείται η αναίρεση κατά των παραπεμπτικών βουλευμάτων και σταματάμε στο Συμβούλιο Εφετών. Υπάρχει παράλληλη εκδίκαση υποθέσεων, όταν πρόκειται για προσωρινή κράτηση κατηγορουμένων, διότι δεν είναι δυνατόν τα δικαστήρια να περνάνε το δεκαοκτάμηνο. Υποχρεωτικά διατάσσεται η απόλυση του κατηγορουμένου.
Είναι αυτός εξορθολογισμός κι επιτάχυνση της διαδικασίας της ποινικής δίκης?
Επίσης, περιορίζεται ο αριθμός των αναβολών, οι οποίες όχι μόνο δίνονται σε εξειδικευμένες περιπτώσεις ανωτέρας βίας, αλλά θα πρέπει ειδικώς να αιτιολογούνται ώστε να σταματήσει η κατάχρησή τους και μάλιστα με πειθαρχική ποινή των δικαστών, οι οποίοι ελέγχονται για τις αναβολές, για τη ειδική αιτιολόγησή τους ή την παροχή τους, όταν δεν επιτρέπεται.
Ερχόμαστε στα δικαστήρια ανηλίκων. Κακώς είχαν παραπεμφθεί στα τριμελή εφετεία κακουργημάτων, ενώ ο φυσικός δικαστής τους και η πάγια θέση της δικαιοσύνης είναι να παραπέμπονται στα μεικτά ορκωτά δικαστήρια. Εκεί είναι η πλειονότητά τους. Εκεί, επιτέλους, επανέρχονται, μάλιστα με σύντομους προσδιορισμούς, δικασίμων, ώστε να τελειώνουν ευχερώς και γρήγορα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα δικαστήρια ανηλίκων θυματοποιούνται τα ανήλικα.
Δίνεται δικαίωμα για σωφρονιστικά, αναμορφωτικά μέτρα της εφέσεως. Είναι ένας θεσμός, ο οποίος δεν υπήρχε. Βεβαίως και αντιμετωπίζεται το θέμα του δικαστηρίου των ανηλίκων με εξειδικευμένους δικαστές.
Τα φαινόμενα στην δικαιοσύνη θέλουν γενναιότητα. Όταν μιλάμε, λοιπόν, για θέσμο που εισάγει το άρθρο 84 με τις ελαφρυντικές περιστάσεις, αναγκαίως ερχόμαστε και στο πεδίο της ευρύτερης έννοιας της έμπρακτης μετάνοιας και μάλιστα των εναλλακτικών ποινών έκτισης της ποινής. Εισάγεται σήμερα με τη σημερινή καινοτομία-γιατί για καινοτομία πρόκειται-η διαμεσολάβηση.
Το νομοσχέδιο αυτό έχει σοβαρότατα στίγματα, όπως τη διεθνοποίηση του ποινικού δικαίου στο διεθνές γίγνεσθαι, που δεν μπορούν να αμεληθούν σήμερα. Η νομολογία του ευρωπαϊκού δικαστηρίου, η ευρωπαϊκή σύμβαση για τα δικαιώματα του ανθρώπου, αυτά όλα δεν πρέπει να ενσωματωθούν στο ποινικό μας δίκαιο, στην ποινική πρακτική?
Είναι δυνατόν, λοιπόν, όταν σε όλη την Ευρώπη εφαρμόζεται ο θεσμός της διαμεσολάβησης, να μην εφαρμόζεται και στην Ελλάδα, όταν έχουμε γίνει μάρτυρες άπειρων υποθέσεων που συμβιβάζονται μέχρι ως ότου εκδοθεί ακόμη και η πρωτόδικη απόφαση και όταν η υπόθεση φτάνει στο δικαστήριο, στο εφετείο κατ΄έφεση?
Είναι δυνατόν, όταν βλέπουμε δηλαδή ότι πέραν του προπαρασκευαστικού, προανακριτικού σταδίου ακόμη και στις αίθουσες των δικαστηρίων, όταν πρόκειται για περιουσιακό δικαίωμα, όταν δεν πρόκειται για πράξη βίας –που και εκεί βεβαίως υπάρχει η δυνατότητα της διαμεσολάβησης, γιατί το περιουσιακό αγαθό το διαθέτει ο παθών- να μην εφαρμόζεται και στην Ελλάδα? Κι εδώ θα επιτρέψουμε τη διαμεσολάβηση, όταν παρέχονται εγγυήσεις στο σημερινό νομοσχέδιο, στο αριθμό 17?
Δεν θα προβλέψουμε για τις εναλλακτικές μορφές έκτισης ποινής σήμερα όταν υπάρχει αυτή η οικονομική συγκυρία? Βλέπουμε πόσοι συμπολίτες μας πάσχουν. Πολύ σωστά επισημάνθηκε πόσοι σήμερα στις δικαστικές φυλακές επειδή αδυνατούν να καταβάλουν τα δικαστικά έξοδα.
Υπάρχει η διάταξη στην ποινική δικονομία. Είναι το άρθρο 555 για την αναβολή εκτέλεσης της ποινής. Αλλά, όταν φτάνει στο ν εισαγγελέα και είναι μεγάλη ποινή, ο εισαγγελέας δεν την δίνει. Ισχυρίζεται –πολλές φορές δικαιολογημένα- ότι είναι πολύ μεγάλη ποινή και δεν μπορώ να δώσω αναβολή εκτελέσεως για τόσο μεγάλη ποινή. Εδώ δίνεται το δικαίωμα σε χρηματική ποινή. Όλοι όσοι έχουνε περιουσία, έχουν βεβαίως την ευχέρεια να γίνεται δήλωση ότι θα εισπραχθεί από τις ΔΟΥ και μάλιστα διακινδυνεύουν την κατάσταση της περιουσίας τους, ώστε να εισπραχθεί, εφόσον βεβαιωθεί από το δημόσιο ταμείο.
Δεν θα δοθεί η ευκαιρία στους φτωχοδιάβολους, που διέπραξαν ένα οικονομικής φύσεως αδίκημα να μπορέσουν να εξοφλήσουν την ποινή με δόσεις ή με την παροχή κοινωφελούς εργασίας με τις εγγυήσεις που δίνει το παρόν νομοσχέδιο?
Σε ποιά αναχρονιστική περίοδο πρέπει να ζούμε, ώστε να επιβάλλουμε, με οποιοδήποτε τρόπο και μέσο, στον οικονομικό μετανάστη –που δεν έχει- να εκτίσει μια ποινή, για παράδειγμα παραβιάσεως του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, να μπεί φυλακή, την ώρα που υπάρχει αποδεδειγμένως συμφόρηση των φυλακών μας και πρέπει να βρεθούν μέθοδοι και τρόποι να αποσυμφορηθούν?
Το παρόν νομοσχέδιο έχει εξαιρετικές καινοτομίες. Δεν διαστρέφει τα πράγματα, ούτε διευκολύνει εκείνους οι οποίοι μεταφέρουν λαθρομετανάστες. Είναι εσφαλμένη αυτή η εκτίμηση.
Έρχομαι στα άρθρα, τα οποία αντικαθιστώνται σήμερα. Το άρθρο 88, λέει ότι απειλείτο φυλάκιση, τουλάχιστον ενός έτους και χρηματική ποινή από 5.000 έως 20.000 Ευρώ για κάθε μεταφερόμενο πρόσωπο. Τί λέει η τροπολογία, η οποία κατατίθεται σήμερα? Λέει ότι αυτή η ποινή αυξάνεται και τιμωρείται με φυλάκιση, τουλάχιστον, δύο ετών. Ο ένας χρόνος γίνεται δύο και η χρηματική ποινή, τουλάχιστον 30.000 Ευρώ. Οι 20.000 Ευρώ, λοιπόν, γίνονται 30.000 Ευρώ για κάθε μεταφερόμενο πρόσωπο.
Στη δεύτερη παράγραφο αναφέρεται ότι: «Με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών και χρηματική ποινή 15.000 έως 50.000 Ευρώ, για κάθε μεταφερόμενο πρόσωπο, τιμωρείται ο κατηγορούμενος, εάν η μεταφορά ενεργείται κατ’ επάγγελμα ή αν υπαίτιος είναι δημόσιος υπάλληλος ή τουριστικός ή ναυτιλιακός ή ταξιδιωτικός πράκτορας».
Τί λέει η σημερινή τροπολογία? «Με κάθειρξη και χρηματική ποινή τουλάχιστον 50.000 Ευρώ». Δηλαδή, γίνονται τουλάχιστον 50.000 Ευρώ για κάθε μεταφερόμενο πρόσωπο. Βεβαίως, προβλέπονται οι υπόλοιπες ποινές, όταν πρόκειται για θάνατο, ισόβια κάθειρξη.
Ποιά είναι λοιπόν, η εύνοια που δείχνουμε για τους ανθρώπους που συντελούν μεταφορά λαθρομεταναστών από τα σύνορα προς την ενδοχώρα και αντίστροφα? Είναι λοιπόν, μία εσφαλμένη αντίληψη. Ίσως να υπήρξε σύγχυση. Αλλά εν πάση περιπτώσει η διάταξη η οποία σήμερα εισάγεται με την τροπολογία, είναι πολύ πιο αυστηρή, από αυτή της οποίας προτείνεται η αντικατάσταση.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ο Γεώργιος Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ απέδειξε και αποδεικνύει έμπρακτα και καθημερινά ότι είναι έτοιμος να συγκρουστεί με στρεβλώσεις, με κακοδαιμονίες, με την κακοδιαχείριση, με την πολυνομία. Είναι κάτι, το οποίο το εκδηλώνει καθημερινώς με τα ρηξικέλευθα και γενναία νομοθετήματα, τα οποία φέρνει και στο χώρο της δικαιοσύνης.
Αυτά τα νομοθετήματα είναι εκείνα τα οποία ανεβάζουν το νομικό πολιτισμό μας. Σήμερα, προάγεται μία διεθνώς ενισχυόμενη ιδέα περί της ηπιότερης μεταχείρισης των δραστών, ενόψει βεβαίως και της αρχής της αναλογικότητας της ποινής προς τα διαπραττόμενα αδικήματα. Είναι, λοιπόν, γενναίες ρυθμίσεις.
Στο στόχο αυτό, δηλαδή της εκτίμησης προς τον πολίτη ότι πράγματι απολαμβάνει μιας δίκαιης δίκης, κινείται το παρόν νομοσχέδιο για αυτό και σας καλώ να το υπερψηφίσετε.
Σε πολλές περιπτώσεις τελειώνει η υπόθεση παραπομπής ή όχι με το βούλευμα του συμβουλίου πλημμελειοδικών. Σε πολλές περιπτώσεις καταργείται η αναίρεση κατά των παραπεμπτικών βουλευμάτων και σταματάμε στο Συμβούλιο Εφετών. Υπάρχει παράλληλη εκδίκαση υποθέσεων, όταν πρόκειται για προσωρινή κράτηση κατηγορουμένων, διότι δεν είναι δυνατόν τα δικαστήρια να περνάνε το δεκαοκτάμηνο. Υποχρεωτικά διατάσσεται η απόλυση του κατηγορουμένου.
Είναι αυτός εξορθολογισμός κι επιτάχυνση της διαδικασίας της ποινικής δίκης?
Επίσης, περιορίζεται ο αριθμός των αναβολών, οι οποίες όχι μόνο δίνονται σε εξειδικευμένες περιπτώσεις ανωτέρας βίας, αλλά θα πρέπει ειδικώς να αιτιολογούνται ώστε να σταματήσει η κατάχρησή τους και μάλιστα με πειθαρχική ποινή των δικαστών, οι οποίοι ελέγχονται για τις αναβολές, για τη ειδική αιτιολόγησή τους ή την παροχή τους, όταν δεν επιτρέπεται.
Ερχόμαστε στα δικαστήρια ανηλίκων. Κακώς είχαν παραπεμφθεί στα τριμελή εφετεία κακουργημάτων, ενώ ο φυσικός δικαστής τους και η πάγια θέση της δικαιοσύνης είναι να παραπέμπονται στα μεικτά ορκωτά δικαστήρια. Εκεί είναι η πλειονότητά τους. Εκεί, επιτέλους, επανέρχονται, μάλιστα με σύντομους προσδιορισμούς, δικασίμων, ώστε να τελειώνουν ευχερώς και γρήγορα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα δικαστήρια ανηλίκων θυματοποιούνται τα ανήλικα.
Δίνεται δικαίωμα για σωφρονιστικά, αναμορφωτικά μέτρα της εφέσεως. Είναι ένας θεσμός, ο οποίος δεν υπήρχε. Βεβαίως και αντιμετωπίζεται το θέμα του δικαστηρίου των ανηλίκων με εξειδικευμένους δικαστές.
Τα φαινόμενα στην δικαιοσύνη θέλουν γενναιότητα. Όταν μιλάμε, λοιπόν, για θέσμο που εισάγει το άρθρο 84 με τις ελαφρυντικές περιστάσεις, αναγκαίως ερχόμαστε και στο πεδίο της ευρύτερης έννοιας της έμπρακτης μετάνοιας και μάλιστα των εναλλακτικών ποινών έκτισης της ποινής. Εισάγεται σήμερα με τη σημερινή καινοτομία-γιατί για καινοτομία πρόκειται-η διαμεσολάβηση.
Το νομοσχέδιο αυτό έχει σοβαρότατα στίγματα, όπως τη διεθνοποίηση του ποινικού δικαίου στο διεθνές γίγνεσθαι, που δεν μπορούν να αμεληθούν σήμερα. Η νομολογία του ευρωπαϊκού δικαστηρίου, η ευρωπαϊκή σύμβαση για τα δικαιώματα του ανθρώπου, αυτά όλα δεν πρέπει να ενσωματωθούν στο ποινικό μας δίκαιο, στην ποινική πρακτική?
Είναι δυνατόν, λοιπόν, όταν σε όλη την Ευρώπη εφαρμόζεται ο θεσμός της διαμεσολάβησης, να μην εφαρμόζεται και στην Ελλάδα, όταν έχουμε γίνει μάρτυρες άπειρων υποθέσεων που συμβιβάζονται μέχρι ως ότου εκδοθεί ακόμη και η πρωτόδικη απόφαση και όταν η υπόθεση φτάνει στο δικαστήριο, στο εφετείο κατ΄έφεση?
Είναι δυνατόν, όταν βλέπουμε δηλαδή ότι πέραν του προπαρασκευαστικού, προανακριτικού σταδίου ακόμη και στις αίθουσες των δικαστηρίων, όταν πρόκειται για περιουσιακό δικαίωμα, όταν δεν πρόκειται για πράξη βίας –που και εκεί βεβαίως υπάρχει η δυνατότητα της διαμεσολάβησης, γιατί το περιουσιακό αγαθό το διαθέτει ο παθών- να μην εφαρμόζεται και στην Ελλάδα? Κι εδώ θα επιτρέψουμε τη διαμεσολάβηση, όταν παρέχονται εγγυήσεις στο σημερινό νομοσχέδιο, στο αριθμό 17?
Δεν θα προβλέψουμε για τις εναλλακτικές μορφές έκτισης ποινής σήμερα όταν υπάρχει αυτή η οικονομική συγκυρία? Βλέπουμε πόσοι συμπολίτες μας πάσχουν. Πολύ σωστά επισημάνθηκε πόσοι σήμερα στις δικαστικές φυλακές επειδή αδυνατούν να καταβάλουν τα δικαστικά έξοδα.
Υπάρχει η διάταξη στην ποινική δικονομία. Είναι το άρθρο 555 για την αναβολή εκτέλεσης της ποινής. Αλλά, όταν φτάνει στο ν εισαγγελέα και είναι μεγάλη ποινή, ο εισαγγελέας δεν την δίνει. Ισχυρίζεται –πολλές φορές δικαιολογημένα- ότι είναι πολύ μεγάλη ποινή και δεν μπορώ να δώσω αναβολή εκτελέσεως για τόσο μεγάλη ποινή. Εδώ δίνεται το δικαίωμα σε χρηματική ποινή. Όλοι όσοι έχουνε περιουσία, έχουν βεβαίως την ευχέρεια να γίνεται δήλωση ότι θα εισπραχθεί από τις ΔΟΥ και μάλιστα διακινδυνεύουν την κατάσταση της περιουσίας τους, ώστε να εισπραχθεί, εφόσον βεβαιωθεί από το δημόσιο ταμείο.
Δεν θα δοθεί η ευκαιρία στους φτωχοδιάβολους, που διέπραξαν ένα οικονομικής φύσεως αδίκημα να μπορέσουν να εξοφλήσουν την ποινή με δόσεις ή με την παροχή κοινωφελούς εργασίας με τις εγγυήσεις που δίνει το παρόν νομοσχέδιο?
Σε ποιά αναχρονιστική περίοδο πρέπει να ζούμε, ώστε να επιβάλλουμε, με οποιοδήποτε τρόπο και μέσο, στον οικονομικό μετανάστη –που δεν έχει- να εκτίσει μια ποινή, για παράδειγμα παραβιάσεως του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, να μπεί φυλακή, την ώρα που υπάρχει αποδεδειγμένως συμφόρηση των φυλακών μας και πρέπει να βρεθούν μέθοδοι και τρόποι να αποσυμφορηθούν?
Το παρόν νομοσχέδιο έχει εξαιρετικές καινοτομίες. Δεν διαστρέφει τα πράγματα, ούτε διευκολύνει εκείνους οι οποίοι μεταφέρουν λαθρομετανάστες. Είναι εσφαλμένη αυτή η εκτίμηση.
Έρχομαι στα άρθρα, τα οποία αντικαθιστώνται σήμερα. Το άρθρο 88, λέει ότι απειλείτο φυλάκιση, τουλάχιστον ενός έτους και χρηματική ποινή από 5.000 έως 20.000 Ευρώ για κάθε μεταφερόμενο πρόσωπο. Τί λέει η τροπολογία, η οποία κατατίθεται σήμερα? Λέει ότι αυτή η ποινή αυξάνεται και τιμωρείται με φυλάκιση, τουλάχιστον, δύο ετών. Ο ένας χρόνος γίνεται δύο και η χρηματική ποινή, τουλάχιστον 30.000 Ευρώ. Οι 20.000 Ευρώ, λοιπόν, γίνονται 30.000 Ευρώ για κάθε μεταφερόμενο πρόσωπο.
Στη δεύτερη παράγραφο αναφέρεται ότι: «Με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών και χρηματική ποινή 15.000 έως 50.000 Ευρώ, για κάθε μεταφερόμενο πρόσωπο, τιμωρείται ο κατηγορούμενος, εάν η μεταφορά ενεργείται κατ’ επάγγελμα ή αν υπαίτιος είναι δημόσιος υπάλληλος ή τουριστικός ή ναυτιλιακός ή ταξιδιωτικός πράκτορας».
Τί λέει η σημερινή τροπολογία? «Με κάθειρξη και χρηματική ποινή τουλάχιστον 50.000 Ευρώ». Δηλαδή, γίνονται τουλάχιστον 50.000 Ευρώ για κάθε μεταφερόμενο πρόσωπο. Βεβαίως, προβλέπονται οι υπόλοιπες ποινές, όταν πρόκειται για θάνατο, ισόβια κάθειρξη.
Ποιά είναι λοιπόν, η εύνοια που δείχνουμε για τους ανθρώπους που συντελούν μεταφορά λαθρομεταναστών από τα σύνορα προς την ενδοχώρα και αντίστροφα? Είναι λοιπόν, μία εσφαλμένη αντίληψη. Ίσως να υπήρξε σύγχυση. Αλλά εν πάση περιπτώσει η διάταξη η οποία σήμερα εισάγεται με την τροπολογία, είναι πολύ πιο αυστηρή, από αυτή της οποίας προτείνεται η αντικατάσταση.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ο Γεώργιος Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ απέδειξε και αποδεικνύει έμπρακτα και καθημερινά ότι είναι έτοιμος να συγκρουστεί με στρεβλώσεις, με κακοδαιμονίες, με την κακοδιαχείριση, με την πολυνομία. Είναι κάτι, το οποίο το εκδηλώνει καθημερινώς με τα ρηξικέλευθα και γενναία νομοθετήματα, τα οποία φέρνει και στο χώρο της δικαιοσύνης.
Αυτά τα νομοθετήματα είναι εκείνα τα οποία ανεβάζουν το νομικό πολιτισμό μας. Σήμερα, προάγεται μία διεθνώς ενισχυόμενη ιδέα περί της ηπιότερης μεταχείρισης των δραστών, ενόψει βεβαίως και της αρχής της αναλογικότητας της ποινής προς τα διαπραττόμενα αδικήματα. Είναι, λοιπόν, γενναίες ρυθμίσεις.
Στο στόχο αυτό, δηλαδή της εκτίμησης προς τον πολίτη ότι πράγματι απολαμβάνει μιας δίκαιης δίκης, κινείται το παρόν νομοσχέδιο για αυτό και σας καλώ να το υπερψηφίσετε.
