Πέμπτη 23 Δεκεμβρίου 2010

Συνέντευξη Μιχάλη Γιαννάκη στο περιοδικό Green Issue


Αυτή τη στιγμή για εσάς τι αποτελεί τροχοπέδη για την πράσινη ανάπτυξη στη χώρα μας;
Η καλλιέργεια μιας στρεβλής συνείδησης για την αειφορία. Αυτό που είπα και πριν. Η επίσημη Πολιτεία φρόντισε να δημιουργήσει στην κοινωνία μια εικόνα για την βιώσιμη ανάπτυξη ως στοίχημα πλουτισμού. Ακόμα και η σημερινή κυβέρνηση χρησιμοποιεί την πράσινη ανάπτυξη ως επικοινωνιακή προμετωπίδα, χωρίς να αντιμετωπίζει τα ουσιαστικά προβλήματα.
Για παράδειγμα όσα κίνητρα και να δώσουμε στην ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ, αν δεν επενδύσουμε στα δίκτυα δεν μπορούμε να ενισχύσουμε το ποσοστό τους στο ενεργειακό μας μίγμα.
Από την άλλη, οι αποφάσεις ενός αντιπαραγωγικού και αντιαναπτυξιακού κράτους αποτελούν τροχοπέδη για την εξοικονόμηση ενέργειας. Σας θυμίζω ότι για περισσότερο από ένα χρόνο αυτές οι αποφάσεις για το «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον» λίμναζουν.
Σε αυτή την κρίσιμη φάση, τόσο για την οικονομία όσο και για το περιβάλλον, δεν μπορεί το κράτος να στέκεται ως ανάχωμα μπροστά στις απαιτήσεις της κοινωνίας,
Οφείλει να είναι αρωγός και να μην αντιμετωπίζει με μικροψυχία ότι καλό οικοδομήθηκε σε στέρεες βάσεις από προηγούμενες κυβερνήσεις.

Το ελληνικό θεσμικό πλαίσιο που διέπει τα ενεργειακά και περιβαλλοντικά θέματα θέλει μεγάλες αλλαγές ή είναι σε καλό δρόμο;
Τα περιβαλλοντικά ζητήματα, οι προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας δεν είναι ζητήματα που μπορεί να αντιμετωπίσει η κάθε χώρα κατά μόνας. Εδώ χρειάζεται συλλογική δράση όλων των προηγμένων χωρών. Και εδώ έρχεται η αρχή της επικουρικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που μπορεί να καλύψει το κενό που δημιουργούν τα εθνικά θεσμικά πλαίσια. Και ευτυχώς, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης εισάγονται στην ελληνική νομοθεσία όλες οι διεθνείς πρωτοβουλίες που αφορούν στην ενέργεια και το περιβάλλον.
Αυτό όμως που λείπει από την Ελληνική Πολιτεία είναι η πολιτική βούληση για την απρόσκοπτη εφαρμογή της νομοθεσίας. Για παράδειγμα η Οδηγία 2004/35/ΕΚ καλύπτει τα ζητήματα της Περιβαλλοντικής ευθύνης. Η Πολιτεία όμως δυσχεραίνει την πλήρη εφαρμογή της. Το ΠΔ 148/2009 είναι ακόμα επί της ουσίας ανενεργό αφού το πλέγμα των Υπουργικών Αποφάσεων που απαιτούνται εκκρεμεί ακόμα, δύο ολόκληρα χρόνια μετά την λήξη της διορίας για την πλήρη υιοθέτηση της Οδηγίας στην εθνική νομοθεσία.
Καταλαβαίνεται, ότι η υιοθέτηση των Ευρωπαϊκών δράσεων δεν είναι θέμα θεσμικού πλαισίου αλλά ουσιαστικής και ειλικρινούς πολιτικής βούλησης.

Ποιες αλλαγές θα πραγματοποιούσατε αυτή τη στιγμή στο θεσμικό πλαίσιο των ΑΠΕ;
Αυτή την στιγμή, μόλις έχει ψηφιστεί ο νόμος 3851/2010 για την επιτάχυνση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μας ισοζύγιο. Δεν είμαι σίγουρος ότι αρκεί ο νόμος για την επίτευξη των μεγαλεπήβολων στόχων που έχει θέσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος. Νομίζω ότι πέρα από τις οικονομικές ενισχύσεις των παραγωγών χρειάζονται σημαντικές επενδύσεις στον εκσυγχρονισμό και την επέκταση των δικτύων. Αλλιώς, όσους νόμους και αν ψηφίσουμε θα παραμένουμε ουραγοί σε έναν τομέα που λόγω του πλούσιου αιολικού και ηλιακού μας δυναμικού θα μπορούσαμε να πρωτοπορούμε.
Από τη άλλη, σε εθνικό επίπεδο οφείλουμε να αποφύγουμε τα διάφορα προσκόμματα που αποθαρρύνουν τους μικρούς και μεγάλους επενδυτές. Σας θυμίζω τις καθυστερήσεις στην υιοθέτηση του νομοσχεδίου, τις αλλεπάλληλες διορθώσεις στην κατανομή των διαφόρων τεχνολογιών ΑΠΕ, την επικείμενη επιβολή της εγγυητικής επιστολής για τους ενδιαφερόμενους επενδυτές κτλ. Αυτά δεν αποτελούν θετικά σημεία γραφής για μια κυβέρνηση που πραγματικά ενδιαφέρεται να διαμορφώσει ένα σταθερό επενδυτικό περιβάλλον για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

Ποια είναι η πιο σωστή προσέγγιση για τα περιβαλλοντικά θέματα της χώρας: τη διαχείριση αυτών των θεμάτων πρέπει να εχουν managers ή περιβαλλοντολογοι;
Δεν είναι υπεκφυγή αυτό που θα πω. Το λέω έτσι όπως το αισθάνομαι. Περιβάλλον χωρίς οικονομία δεν γίνεται. Όπως δεν γίνεται και οικονομία χωρίς περιβάλλον. Χρειάζεται να κάνουμε αυτήν σύνθεση, να βρούμε το σημείο τομής.
Αλλά μην κάνουμε λάθος. Η κοινωνική περιβαλλοντική συνείδηση είναι ο μόνος ασφαλής δρόμος για την λύση των προβλημάτων. Και η συνείδηση περνάει μέσα από την εκπαίδευση, την καινοτομία, την έρευνα. Σε αυτούς τους τομείς η σημερινή κυβέρνηση δεν έχει κάνει ούτε ένα βήμα.

Ποιο είναι το σχόλιο σας σχετικά με τη σύνοδο κορυφής στην Κοπεγχάγη?
Είναι σαφές ότι τα αποτελέσματα της Συνόδου ήταν φτωχά. Και αυτό δεν αποτέλεσε έκπληξη για κανέναν, δεδομένης της στάσης της Ανατολικής πλευράς της υφηλίου.
Αυτό όμως δεν πρέπει ούτε να μας απογοητεύει ούτε να μας αποθαρρύνει από τις νέες προσπάθειες που διανοίγει κυρίως η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εσείς στην καθημερινότητα σας έχετε υιοθετήσει μεθόδους προστασίας του περιβάλλοντος;
Θα σας απαντήσω λίγο διαφορετικά. Δεν είμαι ικανοποιημένος από τον βαθμό, στον οποίο έχω υιοθετήσει μεθόδους προστασίας του περιβάλλοντος. Θα ήθελα περισσότερο.
Όπως θα ήθελα να συμβάλλω ακόμα περισσότερο στην μικρή τοπική κοινωνία από την οποία προέρχομαι, το Σχηματάρι, η οποία μαστίζεται από το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό έγκλημα της χώρας, την ρύπανση του Ασωπού.
Θα μπορώ να σας πω ότι είμαι ικανοποιημένος όταν δω σε αυτή την περιοχή να εφαρμόζονται οι μελέτες για τον πλήρη έλεγχο των υγρών αποβλήτων όλων των βιομηχανιών της περιοχής καθώς και ένα ολοκληρωμένο σχέδιο απορρύπανσης.