Η διαφορά μεταξύ της εποχής του ‘’Καποδίστρια’’ και της σημερινής του ‘’Καλλικράτη’’, είναι ότι τότε απολαμβάναμε μια σχετική ευημερία στηριγμένη έστω σε μια στρεβλή και επίπλαστη ανάπτυξη, ενώ σήμερα η οικονομία μας κλυδωνίζεται πάνω σε ένα ‘’Τιτανικό’’ και απειλείται απροκάλυπτα από τα spreads. Βρισκόμαστε ακόμη στο στάδιο της διαβούλευσης , την μεγάλη αυτή ευκαιρία ανανέωσης και εμπλουτισμού του αυτοδιοικητικού λόγου με ιδέες, προτάσεις , εμπειρίες για αρμοδιότητες, λειτουργία, βιωσιμότητα , θεσμικά, πόρους που χορηγούνται ή μεταφέρονται από την δημόσια διοίκηση στους δύο βαθμούς αυτοδιοίκησης.
Ο πολίτης τώρα ιδιαίτερα που διαπιστώνει να πηγαινοέρχονται οι κοινοτικοί κλπ αξιωματούχοι ‘’ σχεδιαστές’’ της οικονομίας και της ανάπτυξης μας , στο βαθμό που τα κέντρα λήψης αποφάσεων μεταφέρονται εκτός, σαν οιονεί αντιστάθμισμα της απώλειας κυριαρχίας (αναφέρθηκε πρόσφατα και ο πρωθυπουργός), θέλει να συμμετέχει, να καθορίζει και να ελέγχει την πορεία της ανάπτυξης τουλάχιστον στη δική του μικρή κλίμακα.
Θεωρεί λοιπόν την Τ.Α. σαν το πλησιέστερο θεσμικό σκαλοπάτι διοίκησης, που να στηρίζει τη λειτουργία της, στην νομιμότητα των αποφάσεών της, στην εγγύτητα, στην επικουρικότητα ,στη τοπική αυτονομία , στη διαφάνεια , μέσα σε ένα συμπαγές διεκδικητικό και κινηματικό πλαίσιο. Αυτό καθιστά απαραίτητη τη συμμετοχή αυτοδιοικητικών σε όλα τα επίπεδα σχεδιασμού και εφαρμογής της ανάπτυξης (τοπικά, περιφερειακά, εθνικά, ευρωπαϊκά).
Άρα εκλογή αιρετού περιφερειάρχη και δήμαρχου, με ισχυρή πολιτική θεσμική νομιμοποίηση - θα ήθελα- με απλή αναλογική, όχι για καταγραφή ποσοστών , αλλά για ενθάρρυνση της συμμετοχής των πολιτών. Είναι η μόνη απάντηση στη διαφθορά, στη διαπλοκή , στην αδιαφάνεια, στο λεγόμενο « μαύρο πολιτικό χρήμα».
Όχι περισσότεροι νόμοι και δικαστικοί έλεγχοι, αλλά η, αποκέντρωση και οι αυστηροί θεσμοί κοινωνικού ελέγχου. Αναδιανομή όμως εξουσίας και αποκέντρωση χωρίς σταθερούς οικονομικούς πόρους είναι δώρα χωρίς αντίκρισμα. Απαιτείται ριζική φορολογική μεταρρύθμιση, ανακατανομή πόρων υπέρ της αυτοδιοίκησης, όχι νέοι φόροι στους πολίτες ως άλλοθι υποβάθμισης της ποιότητας κοινωνικών υπηρεσιών και παροχών στους πολίτες. Η εξοικονόμηση πόρων από τις συνενώσεις δεν επαρκούν.
Οι ‘’οικονομίες κλίμακας’’ (που διαφέρουν της σπατάλης για να μη δημιουργείται σκόπιμη σύγχυση) αρμόζουν στην πολιτική των επιχειρήσεων και όχι σε πολιτικούς και κοινωνικούς θεσμούς όπως είναι η Τ.Α. Με δεδομένη λοιπόν τη δημοσιονομική ασφυξία , η κυβέρνηση δεν πρέπει να αρπάξει την ευκαιρία και με τον "Καλλικράτη" να ξεφορτώσει από το Δημόσιο υποχρεώσεις και να σπρώξει στην αυτοδιοίκηση , κοινωνικές παροχές και κρίσιμες λειτουργίες για τη ζωή του πολίτη (κοινωνική μέριμνα, υγεία, παιδεία, συγκοινωνίες, προστασία περιβάλλοντος ). Θα δυσφημήσει , θα διασύρει ,θα ευτελίσει εξ αρχής τη διοικητική μεταρρύθμιση , θα μεταβάλει σε καρικατούρα την Περιφέρεια και θα στείλει τους πολίτες όμηρους στις δαγκάνες της αγοράς.
Με το να συρράπτουμε τα σημερινά διάτρητα δημοτικά ιμάτια και να βαφτίζουμε αυτό διοικητική μεταρρύθμιση , αναπαράγουμε εκ του ασφαλούς και επί τα χείρω τα νοσηρά φαινόμενα , την κωμικοτραγική σημερινή διαχειριστική απαξίωση , τη γραφειοκρατία , τη διασπάθιση χρήματος, την αδιαφάνεια και τη διαφθορά από μερικές τοπικές βαρονίες που επισημαίνει ο συνήγορος του πολίτη και το Ε.Σ.
Παρότι η εποχή δεν επιτρέπει εφησυχασμό και αφέλεια, λέω «ναι» στη μεταρρύθμιση , αρκεί να μη μετατραπεί σε μια νέα λευκή επιταγή. Εγγύηση αποτελεί ο κ. Παπανδρέου πολιτικός ηγέτης με ενδιαφέρουσες απόψεις , μεταρρυθμιστικό ζήλο , με συμμετοχική νοοτροπία που πιστεύει στη τοπική αυτοδιοίκηση, στην αυστηρή διαχειριστική, διοικητική πειθαρχία σε όλη τη ραχοκοκαλιά της δημόσιας διοίκησης ,στην εξασφάλιση βασικής υποδομής της χώρας , στην αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος, στην πράσινη ανάπτυξη.
Ο αρχιτέκτονας ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ συμμετείχε στην ανέγερση του Παρθενώνα του πιο διάσημου έργου της αρχαιότητας στο οποίο εφαρμόστηκε η ‘’χρυσή τομή’’. Η πρόσοψή του εγγράφεται σ' ένα ‘’χρυσό ορθογώνιο’’ ,όπως φαίνεται στην εικόνα. Η ’’χρυσή τομή’’ είναι η πιο αρμονική διαίρεση ενός ευθύγραμμου τμήματος (L=a+b) σε δύο άνισα μέρη, πού έχουν μια συγκεκριμένη μαθηματική αναλογία(φ). Το πηλίκο του μεγαλύτερου (a) προς το μικρότερο (b) είναι ίσο με το πηλίκο του μεγαλύτερου τμήματος προς το μήκος όλου του ευθύγραμμου τμήματος: φ=a/b=L/a=1.618…(περίπου). Αυτή η αναλογία είναι πολύ συχνή στη φύση και θεωρείται ιδανικό ομορφιάς και αρμονίας.
Στα έργα τέχνης χρησιμοποιείται συχνά το ‘’χρυσό ορθογώνιο’’ . Η ‘’χρυσή τομή’’ (αρμονία) είναι το γέννημα της Διαλλακτικότητας και δείκτης του Μέτρου Έτσι ορίζουμε την καλύτερη λύση σε ένα πρόβλημα, αποδεκτή από όλες τις πλευρές. Με αυτή την έννοια ‘’ χρυσή τομή’’ στη Βοιωτία είναι ο περιορισμός του αριθμού των ‘’Ανοικτών Πόλεων’’, των ‘’Συμβουλίων Περιοχής’’ ή των ‘’Γεωγραφικών Ενοτήτων’’ που ήταν 14(Ν.1416/84) σε 9 Δήμους , στο ½ δηλαδή των σημερινών 17 και για την Ελλάδα περίπου 450 αντί των 1034 σήμερα . Άλλως η επερχόμενη κατάπνιξη της τοπικής πρωτοβουλίας και της συμμετοχικότητας θα έχουν μεγαλύτερες απώλειες από τις πρόσκαιρες οικονομίες κλίμακας.
* Ο Θ. Παπαϊωάννου διετέλεσε Κοινοτάρχης στο Δήμο Βαγίων &Γεν.Γραμ.ΚΕΔΚΕ