Πέμπτη 2 Ιουνίου 2011

Η εισήγηση του Κλ. Περγαντά για «Το Καλάθι των Αγροτικών Προϊόντων της Στερεάς Ελλάδας»

Παράλληλα η αλιεία ανοιχτής θάλασσας στην Περιφέρειά μας έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς και μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης, στους κόλπους του Ευβοϊκού, του Μαλιακού και του Κορινθιακού.
Σημαντική, τέλος, είναι και η ανάπτυξη των ιχθυοκαλλιεργειών, που αποτελεί δυναμικό αναπτυσσόμενο κλάδο τα τελευταία χρόνια. Η Περιφέρειά μας κατέχει την πρώτη θέση σε παραγωγή με ποσοστό που πλησιάζει το 35 % της συνολικής παραγωγής.
Γι΄αυτόν ακριβώς το λόγο, το Περιφερειακό Συμβούλιο στην προηγούμενη συνεδρίασή του, συζήτησε εκτεταμένα και σε βάθος το Ειδικό Χωροταξικό των Υδατοκαλλιεργών, με στόχο να αναδειχθεί η δυναμική του κλάδου στη Στερεά Ελλάδα και παράλληλα η δραστηριότητα να συγκλίνει με την περιβαλλοντική προστασία των νερών και των ακτών της Περιφέρειας.
Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι,
Είναι προφανές ότι η Στερεά Ελλάδα έχει μεγάλη δυναμική στην αγροτική οικονομία και σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης.
Είναι όμως πολύ γνωστά τα «αδύνατα σημεία», που πρέπει να ξεπεράσουμε. Ο πρωτογενής τομέας βασίζεται σε δραστηριότητες χαμηλής προστιθέμενης αξίας, στις οποίες η ποιότητα και η καινοτομία των παραγόμενων αγαθών παραμένει χαμηλή.
Γι΄αυτό το λόγο, ο αγροτικός τομέας είναι πάντα ευπαθής σε πιέσεις, όπως αυτές που δημιουργεί η αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, η απελευθέρωση του εμπορίου, οι σημερινές συνθήκες κρίσης στην οικονομία.
Σήμερα λοιπόν, πρέπει να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα και να τονωθεί η ανταγωνιστικότητα της αγροτικής οικονομίας.
Στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερη αξία αποκτά για την Περιφέρειά μας η ανάπτυξη της υπαίθρου, η ανταγωνιστικότητα του αγροτικού τομέα, η προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και η ποιότητα ζωής στην ύπαιθρο.
Το παρελθόν απέδειξε ότι οι αποσπασματικές και ευκαιριακές πολιτικές δεν βοήθησαν ούτε τον τόπο, ούτε τους ανθρώπους του. Γνωρίζουμε όλοι καλά τις στρεβλώσεις και τις παθογένειες του συστήματος, οι οποίες καθήλωσαν τον αγροτικό τομέα. Υπό τη σκιά αυτών, είναι σαφές ότι η γεωργία δεν είναι σήμερα αυτή που θα θέλαμε.
Οι αριθμοί εξάλλου, ως αδιάψευστοι μάρτυρες, το φανερώνουν :
Το γεωργικό εισόδημα συρρικνώνεται διαρκώς.
Η συμβολή της γεωργίας στο ΑΕΠ μειώνεται από χρόνο σε χρόνο.
Το γεωργικό εμπορικό ισοζύγιο έχει σταθερή επιδείνωση.
Η εικόνα, μ΄άλλα λόγια δεν είναι αντάξια της δυναμικής του τόπου μας. Τα μεγαλύτερα προβλήματα του χώρου είναι η έλλειψη παραγωγικού προσανατολισμού με βάση τα ανταγωνιστικά μας πλεονεκτήματα, διάσπαση της εφοδιαστικής αλυσίδας και η έλλειψη συνοχής μεταξύ της παραγωγικής, μεταποιητικής και εμπορικής δραστηριότητας, που αναστέλλουν ή και ακυρώνουν κάθε ανταγωνιστική προσπάθεια.
Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι,
Είχαμε δεσμευτεί ότι, θα πραγματοποιήσουμε ανοιχτή διαβούλευση, προκειμένου να ακούσουμε και να συζητήσουμε τις απόψεις και τις θέσεις για τα θέματα της αγροτικής οικονομίας της Περιφέρειάς μας, απόψεις και θέσεις απ΄όπου κι αν προέρχονται.
Αυτό και κάνουμε.
Είναι στο χέρι μας να κάνουμε την κρίση ευκαιρία, να κάνουμε ένα νέο ξεκίνημα. Μας αφορά όλους και δουλεύουμε ήδη προς αυτή την κατεύθυνση.
Κεντρικός μας άξονας είναι να επενδύσουμε στην ιδιαιτερότητα των προϊόντων που χαρακτηρίζουν τον τόπο μας.
Το εγχείρημα αυτό ονομάζουμε «καλάθι» αγροτικών προϊόντων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας.
Στόχος μας είναι η ανάδειξη των κατά τόπους προϊόντων, χαρακτηριστικών της Ελληνικής Μεσογειακής διατροφής.
Επιδιώκουμε γύρω από το «καλάθι» προϊόντων να αναπτύξουμε ένα πλέγμα επενδύσεων στις υποδομές, στη μεταποίηση, στην τυποποίηση, στην προβολή και στην προώθηση προϊόντων.
Κι αυτό δεν είναι υπόθεση μόνο των γεωργών, αλλά και του επιχειρηματικού κόσμου της Στερεάς Ελλάδας.
Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να καλλιεργηθεί περιφερειακή συνείδηση για τα τοπικά προϊόντα, ώστε να ωφεληθεί η ντόπια παραγωγή και οικονομία.

Το «καλάθι» προϊόντων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, είναι το καλάθι που απεικονίζει την ξεχωριστή δυναμική του τόπου μας.
Το «καλάθι» περιέχει ομάδες προϊόντων με πρώτα αυτά που βοηθούν στην οικονομική ανάπτυξη της περιφέρειάς μας και συγκεκριμένων περιοχών. Επίσης, περιέχει προϊόντα που αφορούν στην ταυτότητα των γεωγραφικών περιοχών, αλλά και εκείνα που είναι αποτέλεσμα νέων καλλιεργειών.
Το αγροτικό καλάθι της περιφέρειάς μας, περιλαμβάνει τρεις «κατηγορίες» προϊόντων.
Πρώτον, προϊόντα που έχουν εξαγωγικό προσανατολισμό (για παράδειγμα το λάδι, το κρασί, οι βρώσιμες ελιές).
Δεύτερον, προϊόντα που αναδεικνύουν την ταυτότητα κάθε περιοχής (για παράδειγμα το τυρί και τα φρούτα)
Τρίτον, προϊόντα που καλύπτουν τις επισιτιστικές ανάγκες της χώρας (για παράδειγμα τα δημητριακά και τα προϊόντα ζωϊκής προέλευσης)
Επιπλέον τα προϊόντα αυτά, θα πρέπει :
Να συνδέονται με το διατροφικό πρότυπο της περιοχής μας.
Να έχουν επαρκή παραγωγή.
Να είναι βιώσιμα επιχειρηματικά και εμπορικά.
Να μπορούν να αποτελέσουν «αιχμή του δόρατος» για την ανάπτυξη και την εξωστρέφεια της περιοχής
Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι,
Το «καλάθι» των προϊόντων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, όπως είναι φανερό, δεν αποτελείται μόνο από προϊόντα. Αποτελείται κυρίως από ουσιαστικές ενεργητικές πολιτικές, που επιχειρούν να ανασυγκροτήσουν την αγροτική οικονομία και να οδηγήσουν σε βιώσιμη ανάπτυξη και ενίσχυση της εξωστρέφειας του αγροτικού τομέα.
Κύριε Υπουργέ, το πρόγραμμα του Υπουργείου σας, το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης «Αλέξανδρος Μπαλτατζής» είναι το χρηματοδοτικό εργαλείο, που μπορεί να στηρίξει το εγχείρημα της Στερεάς Ελλάδας.
Μόλις πριν από λίγες μέρες, είδαμε να δημοσιεύεται το πρόγραμμα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, ένα φιλόδοξο πρόγραμμα, για τους στρατηγικούς στόχους του 2011.
Διαπιστώνουμε με ιδιαίτερη ικανοποίηση ότι ο δικός μας σχεδιασμός και η δική σας στρατηγική συγκλίνουν όχι μόνο στο σύνολο, αλλά και σε επιμέρους σημεία.
Γι΄αυτό είμαστε βέβαιοι, ότι το Υπουργείο θα στηρίξει τεχνικά και χρηματοδοτικά το «καλάθι» προϊόντων της Στερεάς Ελλάδας, για το οποίο απαιτείται μια σειρά από παρεμβάσεις και συγκεκριμένα :
Στην εκπόνηση μελέτης στρατηγικού σχεδιασμού για ολοκληρωμένη αγροτική ανάπτυξη της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης
Στην υποστήριξη των προϊόντων του καλαθιού, από την πλευρά του Υπουργείου και των Οργανισμών του, αλλά και από εκπαιδευτικά και ερευνητικά ιδρύματα, σε ότι αφορά την έρευνα, την τεκμηρίωση, την εκπαίδευση, την προβολή.
Στην καθιέρωση Περιφερειακής Ταυτότητας, καθιέρωση δηλαδή ενός ειδικού σήματος για τα δικά μας προϊόντα. Ήδη έχουμε σχεδιάσει το δικό μας λογότυπο.
Στη μελέτη αναδιάρθρωσης καλλιεργειών και εκσυγχρονισμού καλλιεργητικών συστημάτων.
Στη σύσταση φορέα πιστοποίησης αγροτικών προϊόντων σε περιφερειακό επίπεδο και υποστήριξη των προθέσεών μας, να δημιουργήσουμε Τοπικό Σύμφωνο Ποιότητας, με τους φορείς της Στερεάς Ελλάδας.
Στην εκπόνηση μελέτης σκοπιμότητας και ίδρυση ηλεκτρονικών δημοπρατηρίων και παρατηρητηρίου τιμών, όπως ορίζονται στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς. Εναλλακτικά να δημιουργηθεί διαμετακομιστικός και εμπορευματικός κόμβος αγροτικών προϊόντων με τις απαραίτητες υποδομές (αποθηκευτικοί - ψυκτικοί χώροι, δημοπρατήριο) σε συνδυασμό με την ίδρυση Εμπορευματικού Κέντρου, έργο για το οποίο υπάρχει σχετική μελέτη.
Στην υιοθέτηση της συμβολαιακής γεωργίας, ως συμβάσεις μελλοντικής πώλησης αγροτικών προϊόντων, γεγονός που θα ενισχύσει τη διαπραγματευτική ισχύ των αγροτών, το εισόδημά τους και τη σταθερότητα των τιμών των προϊόντων.
Στην ενθάρρυνση συγκρότησης ομάδων παραγωγών, οι οποίες να έχουν πρόσβαση σε κίνητρα και σε χρηματοδοτήσεις από προγράμματα.
Στην ίδρυση Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών – Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων και Τεχνολογίας Δασικών προϊόντων στο Καρπενήσι.
Στην προώθηση των τοπικών προϊόντων στην εγχώρια αγορά (αύξηση της εσωτερικής κατανάλωσης) αλλά και ενεργοποίηση διμερών συμφωνιών με παγκόσμιες αγορές.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημάνω ότι η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας έχει ήδη προχωρήσει. Προ διμήνου υπογράψαμε σύμφωνο συνεργασίας μεταξύ των Περιφερειών Στερεάς Ελλάδας και Jianxi της Κίνας, που περιλαμβάνει, μεταξύ των άλλων, την προώθηση αγροτικών προϊόντων όπως το λάδι και το κρασί.
Πρόσφατα επίσης, είχαμε ως Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας τις πρώτες μας συμμετοχές σε εκθέσεις, με πολύ θετικά μηνύματα. Μηνύματα που αποκτούν ιδιαίτερη αξία στη σημερινή δύσκολη οικονομική συγκυρία. Μπορεί λοιπόν οι καλές ειδήσεις να σπανίζουν, υπάρχουν όμως και χειροπιαστά γεγονότα, όπως αυτά που αναδείχτηκαν στην 2η παρουσίαση Ποιοτικών Αγροτικών προϊόντων στην Τεχνόπολι, στο Γκάζι, στις 13 – 15 Μαίου, που εσείς, κύριε Υπουργέ, εγκαινιάσατε. Παράλληλα στην 45η Πανελλήνια Έκθεση Λαμίας που έγινε 14 – 22 Μαίου, υπήρξε ιδιαίτερη παρουσία και αναφορά στα προϊόντα πρωτογενούς παραγωγής της Στερεάς Ελλάδας.
Αυτά τα γεγονότα επιβεβαιώνουν ότι η κρίση, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία για τον ευάλωτο πρωτογενή τομέα.
Τέλος, σημαντικότατο μέτρο στήριξης και επιτρέψτε μου να το τονίσω ιδιαίτερα, είναι η κατασκευή των απαραίτητων έργων υποδομής για την αγροτική ανάπτυξη. Δηλαδή, αναδασμοί, εγγειοβελτιωτικά και αρδευτικά έργα, κτηνοτροφικά πάρκα, σύγχρονα σφαγεία, αλιευτικές υποδομές και όλες οι παρεμβάσεις που διευκολύνουν την παραγωγή, ελαχιστοποιούν το κόστος και προστατεύουν τους φυσικούς πόρους.
Κύριε Υπουργέ, την Τρίτη Προγραμματική Περίοδο, στη Στερεά Ελλάδα υλοποιήθηκαν παρεμβάσεις για την αγροτική ανάπτυξη από το ΠΕΠ της Περιφέρειας και το Τομεακό Πρόγραμμα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Την τρέχουσα, την τέταρτη Προγραμματική Περίοδο, η συνδρομή του Γεωργικού Ταμείου για έργα και ενέργειες αγροτικής ανάπτυξης, είναι αποκλειστική ευθύνη του Υπουργείου σας.
Εμείς ζητάμε και επιδιώκουμε την πλήρη ενεργοποίηση του προγράμματος «Αλέξανδρος Μπαλτατζής».
Ζητάμε, τα ήδη ενταγμένα έργα να προχωρήσουν άμεσα και να υλοποιηθούν.
Ζητάμε την περαιτέρω ένταξη, χρηματοδότηση και υλοποίηση των ώριμων και αναντίρρητα αναγκαίων έργων της Στερεάς Ελλάδας.
Ζητάμε όχι την προνομιακή μεταχείριση, αλλά την δίκαιη ενίσχυση της Στερεάς Ελλάδας.
Μιας ελληνικής περιφέρειας, που, όπως τεκμηριωμένα ανέφερα, είναι ο κορμός της παραγωγής και της απασχόλησης για τον πρωτογενή τομέα, σε εθνικό επίπεδο.
Κύριε Υπουργέ,
Η συμμετοχή σας στο σημερινό μας Περιφερειακό Συμβούλιο δηλώνει έμπρακτα τη βούληση της πολιτείας να προχωρήσουν με γρήγορους ρυθμούς οι προτεραιότητες που έχουν τεθεί από το Υπουργείο. Παράλληλα δίνει σε εμάς την ευκαιρία να θέσουμε ζητήματα που είναι άμεση ανάγκη να αντιμετωπιστούν. Συγκεκριμένα :
Την αξιοποίηση των επικοιστικών εκτάσεων.
Την απλοποίηση της αδειοδότησης των σταυλικών εγκαταστάσεων.
Την καθυστέρηση και τον περιορισμό – σε πιστώσεις και προσωπικό – της δακοκτονίας, με τις επιπτώσεις που αυτό συνεπάγεται στην ελαιοπαραγωγή.
Τα προβλήματα στην εξυπηρέτηση των αγροτών, λόγω της ανάθεσης του Μητρώου Αγροτών στα ΚΕΠΥΕΛ, αντί των υπηρεσιών αγροτικής οικονομίας της Περιφέρειας. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά ότι στη Φωκίδα και στην Ευρυτανία δεν υπάρχουν ΚΕΠΥΕΛ.
Την άμεση μετεξέλιξη του Οργανισμού Κωπαϊδας, σε σύγχρονο φορέα, η μορφή του οποίου θα πρέπει να είναι αντικείμενο διαλόγου του Υπουργείου, με την Περιφέρειά μας, τους Δήμους και τους παραγωγικούς φορείς της περιοχής.
Τον εκσυγχρονισμό των ΤΟΕΒ και την επίλυση των οικονομικών και υλικοτεχνικών τους θεμάτων.
Την μέριμνα, έτσι ώστε μέσω του ΕΛΓΑ να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια άμεσης αποζημίωσης των αγροτών, που επλήγησαν από τις πρόσφατες, σφοδρότατες βροχοπτώσεις.
Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι,
Με την καθιέρωση της αιρετής Περιφέρειας, διαμορφώνεται μια νέα οπτική στην τοπική ανάπτυξη.
Άλλωστε, η μέχρι τώρα πορεία και η εμπειρία των προγραμμάτων, έχει καταδείξει, όχι μόνο σε εθνικό, αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πόσο σπουδαία παράμετρος είναι η Αυτοδιοίκηση. Έχει καταδείξει πόσο πολύ περνάει η διαχείριση υποθέσεων προς εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος, μέσα από τους οργανισμούς της.
Η ουσιαστική ενίσχυσή τους λοιπόν και η σύγχρονη Αυτοδιοίκηση που επιχειρούμε και θα δομήσουμε με τον Καλλικράτη, είναι θεσμική και κοινωνική απαίτηση και καθήκον όλων μας. Κι αυτό όχι μόνο για λόγους πολιτικής ή για λόγους ιδεολογίας, αλλά για λόγους, που αφορούν την ίδια την πορεία και τη διατήρηση του οικονομικού και κοινωνικού ιστού του τόπου μας.